Monday, November 30, 2009

A big sacrifice fair in one village.

The story comes from one of the Nepalese village which named as Bariyarpur. The geography of the village lies in the Bara disctrict of population 87706 in Narayani zone. It is just near of Bihar, Indian border. The population of this village is near about 35,000. It is usual and a typical village of Nepal.

In Bariyarpur an interesting event comes after each 5 years only. That is called " Gadhi Mai Mela ". Means the festival and fair of Mother Gadhi. According a mythic Goddees Bhagawati are two sister. One is Gahawa Mai which is at Birganj city and other one is Gadhi Mai that is in Bariyapur. It is also celebrate as a fair. The fair called Gadhimai Mela too. The Gadhimai Mela runs for 1 month. In this period countless cattles are sacrifice to the Goddess Gadhimai by their devotee. Mostly the cattles which are sacrifice are buffalo, goat, cock, duck, pesent. These are only permitted to sacrifice to goddess. Except these are not allowed.
We don't know how much the goddess be happy by this kind of sacrifice. But devotee are always happy by their work. Anyway, it is said that Gadhimai fair is the greatest sacrifice fair in world. No other part in the world celebrate this type of sacrifice fair in this modern time.

Tuesday, November 24, 2009

Workshop programme at Chitwan


A group of organisations have conducted a 3 days semenar cum worshop programme at Narayanghat, Chitawan last day. It was mainly aimed at children and schools that how they can involved to take care and treat eye diseases. The seminar also feels to prepare a school level curriculam and also expected that concerned authority and Nepal Government will support it positively. The programme also trageted to female community health workers and teachers also.
Being chair person, Mr. Mohan Lal , The Mayor of Narayanghat Municipalites said that this kind of curriculum would improve to control the general eye desease in village sector and also would help to poor. "After getting general guidence by school student and teacher, certainly it will solve the general cases of eye disease", Mr. Lal said .
Dr. Giriman Shingh, general elected body from Chitwan district assured that the ministry will give necessary help to that very orgnisations who are involved in this project. He also advise all the participents to take good care to the poor villagers of the district.
Dr. Giriman Singh also urged the parents to make sure that their children have no eye desease. If they seems there were something wrong with their kids, immediately they should have to consult at health post. He also suggested the participent principles, school should issue eye certificate to every kid who get enrolled in the school at the begining of academic year.




Monday, November 23, 2009

गाऊँ अब पाहिले को गाऊँ रहेन

म आज भन्दा धेरै बर्ष अघि को कुरा हरु समझन छू । समझना को पोको खोल्दै जांदा धेरै बर्ष अघि पुग्दछू । म समझनाको पोको अझै खोल्दै जान्छु । खोल्दै जान्छु । अझ खोल्दै जान्छु । भित्र अझ भित्र पुग्दछु । त्यहाँ एउटा सानो बिन्दु देखा पर्छ । अब म त्यही बिन्दुमाँ ध्यान केंद्रित गर्न पुग्द्छु । अब मेरा सारा ध्यान त्यही बिन्दु मै केंद्रित छ। अब चाहीं बिन्दु हेरेर मात्र भयेन भनेर त्यस बिन्दु लाई जूम गर्दै लगे । हो अब त्यों बिन्दु केही प्रस्ट हुँदै गयो ।

म देखि रहेको छू । त्यों बिन्दु अब मेरो अझै निकट भई रहेको छ । ये , अब झनै नजिक आयो । हो , अब अली प्रस्ट हुदै गई रहेको छ । ठीकै छ बिस्तारै बिस्तारै अझ झन नजिक हूँदै गई रहेको छ । म पनी धैर्यता का साथ पर्खेर हेरी रहेको छू । क्रमस यो पनी मेरो नजिक आउन लाग्यो ।अरे , यो के हो । ये , यो ता एउटा सानो गाऊँ जस्तो पो देखिन्छ नि त । हो त यो त कुनै गाऊँ पो रहेछ ।

अब कही हद सम्म प्रस्ट भयो । म देखि रहेको छू । गाऊँ को एका तीर बाक्लो जंगललै जंगलले ढाकेको छ भने अर्को तीर हरिया खेत का पाटा अनी साना ठूला गरा परे का खेत , त्यसमा मौसम अनुसार का बाली लह लह गरी झूली रहेका दृश्य देखिन पनी थाल्यो । आहा , कतै धान का बाला झूली रहेका छन , कतै तोरी फूलेर पहेंलपुर छन । ग्रामीण बाला हरु आ आफ्ना मस्ती माँ कोही घास कट्दै छन भने कोही गाईबस्तु चरनमाँ छोड़ी खेल्न मा मस्त देखींथे ।जो अली तरुण तरुनी हरु घास काटदी छन ।
ठीक येही बेला एउटा ठुलो आवाज आयो । येसको साथ साथै एउटा ठुलो परदा जस्तो पनी देखियो । अब म देखि रहेको छू की त्यस परदा माँ लेखिएको थियो " रामपुर गाऊँ आज भन्दा ५० बरस अघि को " ।

Sunday, November 22, 2009

ग्रामीण खानेपनिमा सुधार अति आवश्यक छ

नेपालको गाऊँ घरमा अहिले पनी सफा खानेपानी को निकै समस्या छ । यो कुरा को पुष्टि बिभिन्न एनजीओ तथा सरकार द्वारा प्रकाशित आंकड़ा ले पुष्टि गरिरहेको छ। यो कुरा लाई महसूस गर्न कुनै डाटा हेरी रहनु पर्ने कुनै जरुरत पनी छैन । सफा खानेपानी को अभाव भै रहेको कुरा को प्रत्यक्ष अनुभव हामी आफैं ले गरिनै रहेका छौं । नेपाल को जुनसुकै गाऊँ मा गएर हेर्दा पनी जनता हरु सफा खानेपानिको मार मा परिरहेको दृश्य देखन सकिन्छ।एउटा ग्रामीण भेग को जनता ले खानेपानी प्राप्त गर्ने तरीका कस्तो हुन्छ यो दृश्य तल बाट थाहा हुन्छ।
ग्रामीण क्षेत्र को खानेपानी को प्रमुख स्रोत भनेको कलकल बग्ने खोला नै हो । यो खोला जहाँ को पनी हुनसक्छ । जस्तो सुकै पनी हुनसक्छ । एउटा सानो खहरे होस वा ठुलो खोला नै किन नहोस पानी मात्र भये पुग्यो ।त्यों पानी कस्तो छ, त्यास पानी मा कतिको फोहोर मिसिएको छ , पानी कस्तो छ । खान हुने हो की होईन केहि मतलब छैन । मतलब गरेर साध्य पनी छैन । नजिक को स्रोत उपयोग न गरुण त्यों पनी भयेन । ब्यक्ति ले जहाँ जे सुलभ रूप मा उपलब्ध छ सोही ता प्रयोग गर्छ नि ।
उनिहरु मा अशिक्षा को अभाव ले गर्दा पानी को स्तर , पानीमा मिसिएको ख़राब तत्व , हानिकारक रासायनिक पदार्थ आदि इत्यादि को बारे मा न त कुनै जानकारी नै छ , न त जानकारी पौने बारे उनिहरु लाई कुनै चासो नै हुन्छ । उनिहरु लाई त प्यास लागेको बेलामा पानी पिउन पाए पुग्यो । अरु थोक संग केहि मतलब छैन । जसले गर्दा हैजा , तैफिड जस्ता ज्यान मार्ने खालका बीमारी बाट पीड़ित हुन पुग्दछन । अहिले पनी तराई क्षेत्र का जनता हरु हाते पम्प प्रयोग गर्दछन। तिनिहरू ले प्रयोग गरे का त्यस्ता पानी मा आर्सेनिक को प्रमाणिक मात्रा भन्दा बढ़ी रहेको पाइए को ख़बर बेला बेला मा आई रहेको तथ्य बाट सबै परिचित नै छन।

उपरोक्त कुरा लाई बिचार गरेर अब ग्रामीण क्षत्र का जनताको जीबन स्तर माथि उठौना दिलो भैसके को छ । एस कुरा लाई ध्यान दी सरकार का तथा अन्य सम्बंधित क्षेत्र ले समय हुदै मा बिचार पुर्याउनु जरुरी छ। अब पनी दिलो भएको खंड मा देश को एउटा बृहद जनसँख्या आधारभूत स्वस्थ सुभिधा बाट बंचित हुन जाने छ । यो देश को लागी ठुलो हानि हो ।जब सम्म देश का जनता स्वस्थ हुन्न्न तब सम्म देश स्वस्थ हुन्न । जब देश नै स्वस्थ हुन्न तब अरु के नै स्वस्थ रहन्छ र ?

ग्रामीण भेग को दैनिकी

नेपालमा भएका प्रायजसो गाऊँले हरु को दैनिकी प्रायजसो एकै प्रकार को हुन्छ । एसई मध्य एउटा कुनै गाऊँ को दिन चर्या बारेमा लेखने कोसिस गर्दैछू। य़ेस दैनिकी लाई बिहान, दिउँसो, र राति गरी ३ भाग माँ बांडन सकिन्छ ।

१ बिहान
बिहान घाम न लाग्दै अर्थात सूर्य उदय हुनु अगाड़ीनै उठ्यो । गाई बस्तुभाऊ हरु लाई घास पराल हाल्यो । तराई तीर गर्मी बेला हो भने बस्तुभाऊ लाई गोठबाट बाहिर सार्यो । जाड़ोको बेला हो भने अली ढिलो बाहिर सार्यो । त्यसपछि गाई भैंसी दुहुना छन भने बाछा पाडा लाएर दुध दुहने क्रिया सुरु हुन्छ । पुरुषहरु दूध बिक्री गर्न बाजार तीर लाग्छन भने महिला हरु आ आफ्नो घर धंदामा लाग्छन । त्यसपछि भात पकाई खाई वरी दिउँसो को धंदा मा लाग्छन ।

२ दिउँसो
दिउँसो को समय मा खास गरी पुरूष हरु यदि खेत बारी जोतने कार्य मा लागेको छन भने उनिहरु लाई महिला सदस्य हरु द्वारा खाना खान दिने लगायत का कार्य हरु संपन्न गरिन्छ । त्यस पछि आई पर्ने दैनिक घर धंदा को काम मा लाग्द्छं । पढ़ने उमेरका बाल बालिका हरू स्कूल पढ्न जान्छं।

३ राति
दिन भरी को काम बाट थकित भएका परिवार का सबै सदस्य हरु सबै आ आफ्ना घरमा आई पुग्छं । यदि कोही न आई पुगे भने चिंता गरी खोज तलास पनी गरिन्छ। केटा केटी हरु गाऊँ मा बिजुली को सुबिधा छ भने बिजुली को उज्यालो मा नत्र भने डिबिया को उज्यालो मा पढ्न सुरु गर्छन । घर मा पाकेको मिठो मशीनो पाकेको खाएर आ आफ्नो ओछ्याँनमा थकाई मारन सुतन जान्छं।

यस प्रकार एउटा गाऊँ को दैनिकी समाप्त हुन्छ।

ग्रामीण क्षेत्रमा सिक्षाको प्रचार तथा प्रसार

नेपाल को ग्रामीण क्षेत्र तुलनात्मक रुपमा नेपालको राजनीतीको परिबर्तन पछि निकै नै प्रगति को बाटोमा गएको छ भन्दा केही फरक न पर्ला । नेपालको राजनितिक परिबर्तन पुर्ब को काल मा पनी सिक्षा बारे चासो न लिईएको पनी होइन । तर कता कता के न मिलेको जस्तो गरी शैक्षिक ब्यबहार थियो । त्यसमा पनी ग्रामीण क्षेत्र झनै दुर्गातिपूर्ण थियो भन्दा अतुक्ति न होला। किनभने खास गरी ग्रामीण क्षेत्र का बिध्यालय हरुमा भनेको बेला गुरुहरू उपस्थित न भैदिने, उपस्थित भएपनी शैक्षिक कैलंडर पुरा न हुने आदि इत्यादी समस्या बाट शैक्षिक क्षेत्र पीडित थिए ।

तर अब त्यो अबस्था रहेन । जनतामा जागरूकता आयो । राजनितिक परिवर्तन पश्चात जनता निकै जागरूक भईसकेको अबस्था छ । अबको समय भनेको बिकास हो भन्ने कुरा अब कसैले कसैलाई सिकाई रहनु पर्ने अबस्थानै रहेन । सोही अनुरूप शिक्षा मा पनी निकै सुधार भएर गएको देखिन्छ ।


अन्तमा भन्नु पर्दा अब नेपालको ग्रामीण क्षेत्र को शैक्षिक क्षेत्रको सुधार भई रहेको छ र यसको भाबिस्य उज्जवल छ ।

नेपालमा ग्रामीण खानेपानी को अबस्था

नेपाल एक पहाड़ी देश हो । यहाँको ९० प्रतिशत भूभाग पहाड़ ले ढाकेको छ । १० प्रतिसत इलाका मात्र तराई पर्दछ । खासगरी पहाड़ी प्रदेश भएको ले यो बिकासमा पनी पछि परेको छ । पहाड़ को जनसँख्या को प्रमुख भाग ग्रामीण क्षेत्र म़ा बसोबास गर्द्छं । एकप्रकार ले भन्ने हो भने नेपाल गाऊँ नै गाऊँ ले भरिएको देश हो भन्न सकिन्छ ।

नेपाल को ग्रामीण खानेपानी को अबस्था लाई पनी २ भागमा बाडन सकिन्छ । १ पहाड़ी भाग र अर्को तराई भाग । तराई को कुरा गर्दा तराई का जनता लाई पहाड़ का जनता को अपेक्छा केहि हद सम्म सुख छ भने पनी हुन्छ । किनभने एहां खास गरी परंपरागत रूप ले बनेका इनार हरु निकै पाऊंन सकिन्छ । तराई का जनताहरू आधुनिक काल मा पनी यही इनार बाट काम चलाई रहेका छन। तर हालको बिकास संगै एसमा सुधार आएको छ । अब मानिस हरु इनारको साथ साथ हाते पम्प तथा डिप्बोरिंग जस्ता आधुनिक प्रबिधि समेत को प्रयोग गरि लाभ ल़ी रहेका छन।

तर तुलनात्मक रूप मा भन्ने हो भने पहॉडको खानेपानी को अबस्था हाल सम्म पनी निकै दयनीय छ। मानिस अहिले पनी पानी लींन घंटों को पैदल हिन्नु पर्ने अबस्था छ । एक गाग्रो पानी लीना बिहान अध्यारो मई पैदल उकालो ओरालो हिन्नु पर्ने अबस्था छ । जहाँ न बत्ती को ब्यस्था छ न सुरक्छा को ब्यबस्था । येसको मार मा खास गरी महिला हरु पर्दाछं। रात बिरात हिन्दा एकातिर इंजुरी घाऊ चोट लागने संभवाना देखिंछा भने अर्को तीर बलात्कार जस्ता घटना न भएका पनी होइनन ।

यस प्रकारको कठिनाईको बाबजूद हाल आएर सरकार, बिभिन्न दात्री निकाय तथा सहयोगी संगठनहरु को सहयोग म़ा नेपालको धेरै क्षेत्रम़ा ग्रामीण खानेपानी को आयोजना सञ्चालनम़ा रहेका छन । यस प्रकारको आयोजना पहाड़म़ा मात्रै नभएर तराई क्षेत्रम़ा पनी सञ्चालनम़ा रहेको छ। अब सरकार र जनता दुबैले यसम़ा सुधार नगरी बिकास असम्भव छ भन्ने कुरा बुझी सके ।यसैले हाल जनता र सरकार सामान रुपमा यस ग्रामीण खानेपानी क्षेत्र को सुधारमा लागी परेका छन ।

Thursday, November 19, 2009

One day at Shivapur village

Many years ago my friend Mohan told me about a village named Shivapur of Nepal. He told me many things about this village and it compeld me to go there. But due to so many problems I could not go there. After a long gap I forgot it also.
One day when I wokeup earliy in the morning one of my friend named Shiva who was calling me for the office. He was in hurry because it was going to late. By the name of my friend Shiva I remember the name of that very Shivapur village. Now it compelled me and decided to go there. Granting 7 days leave in my office I began to prepare for the trip.
It was Sunday morning. The day was very shining. Air was blowing very plesently. Through a express bus I started my journey. From the begning to end of my trip I found a very interesting fellow named Ram Bahadur who also belongs to Shivapur. Driving about 3 hours by bus I reached at a place named 80 kilometer where I left the bus. Because from there the bus facility was no longer available and I have to go on foot only. In the evening by 6 p.m. I reached Shivapur village.
There I spent my 7 days holiday very happily। I enjoyed very much. Green forest, challanging mountains, lovely face of innocent villagers and beautiful girls attract me very much. At that time I was a young boy of 25 years old. Among the girls named Basanti attract me very much. She was very beautiful. Though she was poor and uneducated yet her manner was very good. I think she can manage my family. So I decided to marry her. One day I went her house and asked with their parents for this and they also allow us for the marriage.
Now am running 55 years old. Now a days am very happy with my 3 children.Basanti also very happy with us. She never distubed me. All we are very happy. The story came from my passed old memory.

Rural road in Nepal

Since the past several decade plan of rural road development policies has not made by the concerned . Even though politician and planner also did not gave emphasis on it. When we look past of 1950, we find that there was great difficulty to travel from one village to another village.

Now, it came to know the importance of transportation infrastructure lead the main role to improve the economic status of rural area of the nation. The government gave top priority to build rural road after the restoration of democracy in 1990. Not only the Nepal Government but also the several NGO, donner and other respected countries are planning and implementing to construct the rural road to improve the national economic.

But the construction of rural road is still a challenging job. Because the difficult topography and unstable geology of Nepal approaching difficult to construct road in hilly region as well. Yet, the works still going on and we are very hopeful that we must get success.







Child marriage in Nepalese village

It is understood by Civil code 1963 of Nepal, the legal age for marriage of girls at 16 and the corresponding ages for men are 18 and 21 years. By this way, a girl can marry after her age of 16 years with the consent of her parents or guardians which may called as "arrange marriage", and after the age of 18 she can marry without their consent. In general, this may called as "love marriage".

Child marriage is a great violation against child's rights. It impacts on their childhood, hinders their growing up and it pushes them into an uncertain future. Since most of the victims of this practice are girl children in village area rather than city or town areas. A data which was recetly published by CEDA says that among the ethnic groups of Nepal, the Maithilis of the Terai and Parbate of the hills have the highest number of child marriages.

At the conclusion, we should think strongly that children are the future of any nation. The future of country depend upon them. So, when we think about our nation we must think first about children and should try to abolish the child marriage from Nepalese village.


Wednesday, November 18, 2009

Villager's problem in Nepal

When we think about the village of Nepal, first we have to think about the villagers. Their daily activity, their culture and all other daily problems.
Illitracy: This is the main problem in the village. Education rate in Nepal is very low. Comparitvly in the SAARC region Nepal is in last position. So, we can imagine that the daily routine works will how much difficult.
Lack of health facilities: Most of the village in Nepal they are facing by the this problem. A very few village has got Health Post facility. Mostly trained medical personal want to do their practice at city area only. This is also very trouble some facility which the villagers are getting now a days.